Święci męczennicy Poncjan, papież i Hipolit, prezbiter

13 sierpnia – wspomnienie dowolne

Papież Poncjan i kapłan rzymski Hipolit, pisarz kościelny, został zesłani przez cesarza Maksymina (235-238) do ciężkich robót na Sardynię w roku 235. Obaj zmarli na zesłaniu. Ich ciała przeniesiono do Rzymu i groby otoczono kultem.

Modlitwa

Wszechmogący Boże, niech sławne męczeństwo świętych Poncjana i Hipolita pomnoży naszą miłość ku Tobie * i umocni w naszych sercach wiarę. Przez naszego Pana Jezusa Chrystusa, Twojego Syna, † który z Tobą żyje i króluje w jedności Ducha Świętego, * Bóg, przez wszystkie wieki wieków.

Dzisiaj w archidiecezji krakowskiej Święto NMP Kalwaryjskiej

Czytelnia ILG

Poncjan pochodził z rzymskiego rodu Calpurnia. Biskupem Rzymu został 21 lipca 230 r. Jego pontyfikat przypadł na czas kontynuacji schizmy związanej z wyborem antypapieża Hipolita.

Papież Poncjan wprowadził do liturgii: Confiteor – Spowiadam się…, Dominus vobiscum – Pan z wami oraz śpiew psalmów. Synod rzymski pod przewodnictwem Poncjana potwierdził ekskomunikę filozofa i teologa greckiego Orygenesa, ogłoszoną przez synody aleksandryjskie w 230 i 232.

W 234 r. cesarz zerwał z tolerancją religijną i rozpoczął prześladowanie chrześcijan. Zesłał papieża Poncjana i antypapieża Hipolita wraz z innymi duchownymi do kamieniołomów na Sardynię. Poncjan abdykował jako pierwszy – prawdopodobnie po to, aby umożliwić wybór swojego następcy, 28 września 235 r., co jest pierwszą dokładnie zapisaną datą w historii papiestwa w Katalogu Liberiusza z IV w. Pogodzony z Hipolitem, Poncjan zmarł na wygnaniu w październiku 235 r.

Jak podaje Martyrologium Rzymskie, Hipolita z kolei "po różnych torturach przywiązano za nogi do szyi dzikich koni, które wlokły go po ostach i cierniach, dopóki poszarpany na całym ciele nie wyzionął ducha. W tym samym dniu poniosła śmierć męczeńską jego mamka, błogosławiona Konkordia, która jeszcze przed nim, ubiczowana ołowianymi knutami, odeszła do Pana. Dziewiętnastu zaś innych z domu Hipolita ścięto mieczem za bramą Tyburtyńską i pogrzebano wszystkich razem na polu Werańskim".

Ciała Poncjana i Hipolita zostały sprowadzone do Rzymu i pochowane przez papieża Fabiana. Poncjana pogrzebano w nowych biskupich katakumbach Kaliksta. W 1909 r. w katakumbach św. Kaliksta, w "krypcie papieży", znaleziono grób św. Poncjana z napisem: "Poncjan, biskup, męczennik".